Η αλιεία είναι συνυφασμένη με την ιστορία, τον πολιτισμό και την ευημερία μας. Ζούμε σε μια χώρα με πλούσια αλιευτική παράδοση, με ποικίλες τεχνικές και πρακτικές, σμιλευμένες από τις εκάστοτε συνθήκες στο πέρασμα των χρόνων, οι οποίες μεταλαμπαδεύονται από γενιά σε γενιά σαν πολύτιμο μυστικό ως τις μέρες μας. Αυτήν τη φλόγα προσπαθούν να κρατήσουν σήμερα ζωντανή οι ψαράδες μας, αφού η αλιεία εξακολουθεί να αποτελεί βασικό πυλώνα του παραγωγικού ιστού της Ελλάδας, διαθέτοντας τον μεγαλύτερο αριθμητικά αλιευτικό στόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πόσο εύκολο είναι όμως αυτό το εγχείρημα σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει; Σήμερα καταναλώνουμε διπλάσια ποσότητα ψαρικών σε σχέση με 50 χρόνια πριν. Προκειμένου να ικανοποιηθεί η πολύ υψηλή ζήτηση, οι θάλασσές μας υπεραλιεύονται και η παράνομη αλιεία ανθίζει, συρρικνώνοντας τους πληθυσμούς των ψαριών. Παράλληλα, ορισμένα αλιευτικά εργαλεία προκαλούν μη αναστρέψιμη ζημιά στον βυθό και το θαλάσσιο περιβάλλον, ενώ άλλα έχουν πολύ υψηλά ποσοστά παρεμπίπτουσας αλιείας. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι η αλιεία που διεξάγεται με μη βιώσιμες και υπεύθυνες μεθόδους πλήττει σημαντικούς οικοτόπους, όπως τα λιβάδια ποσειδωνίας και οι κοραλλιογενείς σχηματισμοί, αλλά και ευαίσθητα ή προστατευόμενα είδη, όπως τα θαλάσσια θηλαστικά.

Δυστυχώς, το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για την αλιεία, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι μηχανισμοί ελέγχου και παρακολούθησης της αλιευτικής δραστηριότητας δεν αποδεικνύονται αποδοτικοί. Ταυτόχρονα, οι καταναλωτές δεν έχουν πάντα πρόσβαση στις πληροφορίες που προβλέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, ώστε να είναι σε θέση να κάνουν υπεύθυνες επιλογές και να συμβάλουν από την πλευρά τους στην προστασία των θαλασσών μας.

Με την αλιευτική παράδοση σταδιακά να φθίνει και τις προκλήσεις για θάλασσα και ψαράδες να είναι δύσκολες και πολύπλοκες, δεν έχουμε περιθώριο για επανάπαυση, παρά μόνο για δράση.

Η καινοτομία της πρωτοβουλίας αυτής είναι η δημιουργία της «Επιτροπής Μικρών Πελαγικών Καβάλας». Μέσα από μια άκρως συμμετοχική διαδικασία, για πρώτη φορά όλοι οι εμπλεκόμενοι στην αλιεία φορείς (ψαράδες, επιστήμονες, κρατικοί φορείς και εκπρόσωποι της προμηθευτικής αλυσίδας), κάτσαμε στο ίδιο τραπέζι, ώστε μαζί να θέσουμε τις βάσεις για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της αλιείας στην περιοχή. Με πιο απλά λόγια, να διασφαλίσουμε ότι η αλιεία γρι-γρι στην Καβάλα θα γίνεται με σεβασμό στους πληθυσμούς των ψαριών και στο ευρύτερο θαλάσσιο περιβάλλον, ενώ οι αλιείς της περιοχής θα συνεχίσουν να έχουν δουλειά στο μέλλον. Παράλληλα, οι αλυσίδες λιανικής θα προσφέρουν στους καταναλωτές ψάρια που αλιεύθηκαν με υπεύθυνο τρόπο. Αυτό εξάλλου είναι και το μυστικό της επιτυχίας για ζωντανές θάλασσες, γεμάτες ψάρια!

Κάπως έτσι, το 2015 οι εμπλεκόμενοι φορείς συμφώνησαν σε ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης με στόχο ο στόλος γρι-γρι της Καβάλας να είναι ο πρώτος στη Μεσόγειο που θα φτάσει σε επίπεδο πιστοποίησης κατά το διεθνές πρότυπο του Marine Stewardship Council (MSC). Το Marine Stewardship Council είναι ένας διεθνής οργανισμός που πιστοποιεί ότι η αλιεία διεξάγεται με υπεύθυνες πρακτικές, δίνοντας τη δυνατότητα στον καταναλωτή να γνωρίζει πού, πώς και από ποιον έχει αλιευθεί το προϊόν που επιλέγει.

Όλα αυτά τα χρόνια εργαστήκαμε πολύ σκληρά. Τι πετύχαμε; Συγκεντρώσαμε και αναλύσαμε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα για γαύρο και σαρδέλα στο Αιγαίο. Αξιολογήσαμε τις επιπτώσεις της συγκεκριμένης αλιείας γρι-γρι στους πληθυσμούς των δελφινιών της περιοχής. Διασφαλίσαμε ότι τα ποσοστά απόρριψης, δηλαδή τα ποσοστά ψαριών που αλιεύονται ακούσια χωρίς να καταλήγουν στην αγορά, παραμένουν χαμηλά. Ορίσαμε εθελοντικούς κανόνες στο ψάρεμα για να υπάρχουν ψάρια και στο μέλλον. 

Όλα αυτά μας έφεραν σήμερα ένα βήμα πιο κοντά στον στόχο μας. Φυσικά ο αγώνας μας για ζωντανές θάλασσες συνεχίζεται με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο, με την πολύτιμη συνδρομή έντεκα πλέον φορέων στο πρόγραμμα, στο οποίο εκπροσωπείται πια όλος ο αλιευτικός στόλος γρι γρι της Καβάλας.

Χωρίς εσένα στο πλευρό μας δεν μπορούμε να συνεχίσουμε τη δράση μας για να προστατέψουμε την πολύτιμη φύση μας και να εξασφαλίσουμε ένα υγιές μέλλον για τον άνθρωπο και τον πλανήτη. Στήριξε το έργο μας και ενίσχυσε τον αγώνα μας για βιώσιμη αλιεία και ψάρι για πάντα. Γίνε τώρα σύμμαχός μας!

NEWSLETTER