Η θεσμοθέτηση και η αποτελεσματική διαχείριση των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών στην χώρα μας, αποτελεί ένα πάγιο αίτημα της οργάνωσής μας, όπως και του συνόλου των περιβαλλοντικών οργανώσεων και της επιστημονικής κοινότητας. Πλέον η χώρα μας έχει προσυπογράψει τη στρατηγική της Ε.Ε. για προστασία του 30% της επικράτειας κάθε χώρας μέλους (με 10% περιοχές απόλυτης προστασίας): η άμεση και αποτελεσματική εκπλήρωση αυτής της δέσμευσης είναι βασικός στόχος μας για τα επόμενα χρόνια. 

Στο πλαίσιο αυτό συνεχίζουμε την δουλειά μας στην Γυάρο, όπου σε συνεργασία με πολλούς εταίρους και την τοπική κοινωνία έχουμε στήσει ένα πραγματικό εργαστήριο ανάπτυξης λύσεων για τις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές. Παράλληλα, εδώ και 26 χρόνια δουλεύουμε για την προστασία του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου, με έμφαση στην παραλία των Σεκανίων -την παραλία με την μεγαλύτερη πυκνότητα σε φωλιές παγκοσμίως για τη θαλάσσια χελώνα Caretta caretta- αναδεικνύοντας τη σημασία των προστατευόμενων περιοχών και της αειφόρου διαχείρισης σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Οι ελληνικές θάλασσες φιλοξενούν πολλά απειλούμενα είδη, η προστασία κάποιων από τα οποία είναι εμβληματική σε παγκόσμιο επίπεδο: οι φυσητήρες, οι θαλάσσιες χελώνες και οι μεσογειακές φώκιες είναι κάποια από αυτά.

Έχουμε επικεντρώσει τις προσπάθειές μας, εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες, στις άμεσες και έμμεσες απειλές που αντιμετωπίζουν αυτά τα είδη. Σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα, την τοπική αυτοδιοίκηση και εκπροσώπους της πολιτείας δουλεύουμε για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Προωθούμε λύσεις που δεν αποκλείουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες και μελετάμε σε βάθος τις ανάγκες κάθε είδους ώστε να ενισχύσουμε τις δράσεις προστασίας.

Σε μια εποχή που τα ιχθυοαποθέματα στη Μεσόγειο μειώνονται διαρκώς και τα εισοδήματα των αλιέων συρρικνώνονται, η αποτελεσματική διαχείριση της αλιείας είναι το ζητούμενο. Η ενίσχυση των συμμετοχικών διαδικασιών στη διαχείρισή της με την ουσιαστική συνδρομή αλιέων, αρμόδιων αρχών, επιστημόνων και περιβαλλοντικών οργανώσεων, θεωρούμε ότι θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της υπεραλίευσης και στη βελτίωση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών του αλιευτικού κλάδου.

Για τον σκοπό αυτό καταθέσαμε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων πρόταση για ένα ολοκληρωμένο σύστημα πολυεπίπεδης, συμμετοχικής διακυβέρνησης και διαχείρισης της αλιείας, που θα βοηθήσει στη βιωσιμότητα των ψαράδων και στην προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων στη χώρα.

Ζητήσαμε την ενίσχυση και αναδιαμόρφωση του Συμβουλίου Αλιείας και τη μετατροπή του σε ένα ουσιαστικό, γνωμοδοτικό και συμβουλευτικό όργανο του κράτους και προτείναμε τη δημιουργία τριών Περιφερειακών Συμβουλίων Βιώσιμης Αλιείας με ευρεία συμμετοχή εμπλεκόμενων φορέων. Βασισμένοι στην εμπειρία μας από την εφαρμογή εθελοντικών ομάδων συνδιαχείρισης της αλιείας στην Άνδρο και την Κύθνο, προωθούμε επίσης την δημιουργία επιτροπών συνδιαχείρισης της παράκτιας αλιείας σε τοπικό επίπεδο.

Απέναντι σε προκλήσεις όπως η ρύπανση, η υπεραλίευση, ο υπερτουρισμός, η αυξημένη ναυσιπλοΐα και τα παράλογα σχέδια εξορύξεων, βρίσκουμε τις λύσεις και ανοίγουμε το δρόμο για ένα μέλλον όπου άνθρωπος και θάλασσα θα συνυπάρχουν αρμονικά. Μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε.

Χιλιάδες μίλια θάλασσας χωρίζουν τις παραθαλάσσιες περιοχές της Μεσογείου, αλλά οι ιστορίες που ακούμε είναι παντού οι ίδιες: υπάρχουν λιγότερα ψάρια στη θάλασσα και νέες απειλές για τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Οι παραδόσεις αιώνων, που είναι μέρος της ταυτότητας και της κουλτούρας των παράκτιων κοινοτήτων ολόκληρης της Μεσογείου, κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, καθώς η έλλειψη ανθεκτικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων απειλεί τη φύση και τον άνθρωπο.

Αρκετές πλέον παράκτιες κοινότητες συνειδητοποιούν ότι έχουν ευθύνη απέναντι στην προστασία της θάλασσας που τους περιβάλλει και αρχίζουν να συνδέονται περισσότερο με αυτήν και να χρησιμοποιούν τους θαλάσσιους πόρους με διαφορετικό, πιο σύγχρονο και πιο βιώσιμο τρόπο.

Το μέλλον της θαλάσσιας βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο  βρίσκεται σε κίνδυνο επηρεάζοντας τη βιωσιμότητα των αλιέων μικρής κλίμακας. Για το λόγο αυτό δουλεύουμε σε όλη την περιοχή της Μεσογείου, σε συνεργασία με το μεσογειακό γραφείο του WWF, προς ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης που σέβεται το περιβάλλον και δίνει εναλλακτικές λύσεις στους αλιείς με έμφαση στην στροφή προς τον θαλάσσιο αλιευτικό τουρισμό. 

«Είναι η τελευταία ευκαιρία να μείνουμε στη θάλασσα» παραδέχεται ο Δημήτρης Ζάννης, ψαράς από την Άνδρο, ο οποίος αφού έκανε τις απαραίτητες μετατροπές στο καΐκι του, επιβιβάζει κάθε καλοκαίρι έναντι αμοιβής, τουρίστες που αναζητούν μια διαφορετική εμπειρία. Τους δείχνει πώς ψαρεύει, τους μαθαίνει για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και τη βιωσιμότητα, τους τρατάρει φρέσκα θαλασσινά και μοιράζεται τα μυστικά της πανάρχαιας τέχνης του. Είναι ένας από τους πολλούς ψαράδες της Μεσογείου που στράφηκαν στον θαλάσσιο αλιευτικό τουρισμό. Ο αλιευτικός τουρισμός ευνοεί τόσο τους ίδιους, όσο και το οικοσύστημα της Μεσογείου που έτσι αποκτά  την ευκαιρία να αναγεννηθεί. 

Μέσω της εκπαίδευσης που τους παρέχουμε, οι αλιείς μικρής κλίμακας παίρνουν το θάρρος της αλλαγής και γίνονται πραγματικοί φύλακες της θάλασσας και συνεχιστές της αλιευτικής παράδοσης. 

Για κάθε αλιευτικό σκάφος που εμπλέκεται στον αλιευτικό τουρισμό, υπάρχει λιγότερος εξοπλισμός ψαρέματος στο νερό, ενώ το επιπλέον εισόδημα για τους ψαράδες κατά τη θερινή περίοδο σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερη ανάγκη για συνέχιση της αλιείας το φθινόπωρο και το χειμώνα. Η μείωση της αλιευτικής πίεσης βοηθάει τα ιχθυαποθέματα, τα οποία κερδίζουν χρόνο και χώρο για να ανακάμψουν. Επίσης, είναι πολύ σημαντική για τους ίδιους τους αλιείς, καθώς εκτός από τα οικονομικά πλεονεκτήματα, ο θαλάσσιος αλιευτικός τουρισμός μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένες συνθήκες εργασίας στο σκάφος, λιγότερες σωματικές δυσκολίες και λιγότερες ώρες εκτός σπιτιού στη θάλασσα.

Όπως λέει ο Χρήστος Ηλιού από το νησί της Κύθνου, «Θέλω να προστατεύσω το περιβάλλον… να ελαφρύνω τη θάλασσα από τα δίχτυα που χρησιμοποιούμε… Αν πάει καλά, θα συμμετάσχουν και άλλες ψαρόβαρκες. Η θάλασσα μπορεί να πάρει μια ανάσα με αυτόν τον τρόπο.»