Tο περιβαλλοντικό μας παρόν και μέλλον καταγράφεται στην περιβαλλοντική νομοθεσία. Σημαντικό μέρος της δουλειάς μας στην μάχη για την προστασία του περιβάλλοντος είναι να καταγράφουμε τις νομικές εξελίξεις, να αναλύουμε νομοσχέδια, να εκφράζουμε τεκμηριωμένη δημόσια κριτική, να πιέζουμε υπουργούς και βουλευτές και να προτείνουμε τις καλύτερες δυνατές λύσεις. 

Η δουλειά μας για την διαφύλαξη του περιβαλλοντικού δικαίου στη χώρα μας είναι απαιτητική. Τη χρονιά που μας πέρασε, συμμετείχαμε σε δέκα δημόσιες διαβουλεύσεις νομοσχεδίων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων τα οποία αφορούσαν, μεταξύ άλλων, τη διαδικασία αδειοδότησης και τον χωροταξικό σχεδιασμό των ΑΠΕ, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την Εθνική Θαλάσσια Χωρική Στρατηγική αλλά και τον πολύ σημαντικό Εθνικό Κλιματικό Νόμο. Επιπλέον, σε συνεργασία με άλλους φορείς και με τη συμμετοχή των πολιτών, ετοιμάσαμε πρόταση για τον χωροταξικό σχεδιασμό των ΑΠΕ, την οποία καταθέσαμε στο αρμόδιο υπουργείο.

Πέραν αυτών, ο νέος Κανονισμός Ταξινόμησης της ΕΕ μας απασχόλησε ιδιαιτέρως, όπως επίσης και η κατάσταση εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ στην Ελλάδα.  

Η τελευταία χρονιά χαρακτηρίστηκε από τρεις σημαντικές νίκες:

• Καταφέραμε με στοχευμένες παρεμβάσεις να διατηρηθεί σε ισχύ το προεδρικό διάταγμα για την προστασία των μικρών νησιωτικών υγροτόπων.
• Μετά από κοινό μας αίτημά με 6 ακόμα οργανώσεις πετύχαμε την εν μέρει ακύρωση της υπουργικής απόφασης για την αναμόρφωση των δασικών χαρτών, η οποία οδηγούσε σε μαζικούς αποχαρακτηρισμούς δασικών εκτάσεων και νομιμοποιούσε αμφίβολης εγκυρότητας διοικητικές πράξεις που αλλάζουν τον χαρακτήρα των δασικών εκτάσεων.
• Καταφέραμε μέσα από τη δουλειά μας να θωρακίσουμε την προστασία των περιοχών Natura, μετά από το καταστροφικό για αυτές νομοσχέδιο που είχε κατατεθεί στη βουλή. 

Την ίδια στιγμή, η ενεργός δράση και συμμετοχή όλων μας στην προστασία του περιβάλλοντος είναι πολύ σημαντική. Για να διασφαλίσουμε την ευκολότερη συμμετοχή των πολιτών και φορέων στη διαμόρφωση και στη λήψη αποφάσεων για το περιβάλλον, δημιουργήσαμε τα απαραίτητα εργαλεία που θα διευκολύνουν, αλλά και θα απαντήσουν ερωτήματα σε σχέση με την άσκηση των περιβαλλοντικών μας δικαιωμάτων. 

Έχοντας ως απώτερο στόχο τη διασφάλιση ενός αποτελεσματικού και ουσιαστικού καθεστώτος προστασίας για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000, συνεχίσαμε να ασκούμε πολιτική πίεση σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο. Καλέσαμε αρχικά την κομισιόν να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε η χώρα μας να καθορίσει τους απαιτούμενους στόχους διατήρησης  για τους οικοτόπους και τα είδη στις συγκεκριμένες περιοχές, αλλά και να εκδώσει τα απαραίτητα προεδρικά διατάγματα και τα σχέδια διαχείρισης για τις περιοχές Natura 2000.  

Παράλληλα, για να συμβάλλουμε περαιτέρω προς αυτή την κατεύθυνση, μαζί με το επιστημονικό σωματείο Νόμος και Φύση καταθέσαμε στο ΥΠΕΝ πρόταση για τη σωστή εφαρμογή συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας της ΕΕ για τη φύση. Οι διατάξεις προβλέπουν ότι κάθε έργο και δραστηριότητα που σχεδιάζεται εντός προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura 2000 θα πρέπει πρώτα να υποβάλλεται σε κατάλληλη επιστημονικά τεκμηριωμένη εκτίμηση των επιπτώσεων στα είδη και τους οικοτόπους που προστατεύονται. Η Ελλάδα παραβιάζει αυτή τη σημαντική πρόνοια της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Κατ’ επέκταση θεωρούμε χρέος μας να συμβάλουμε με συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες λύσεις στην κάλυψη αυτού του σημαντικού κενού.

Όλοι μπορούμε, αν το επιθυμούμε, να καταγγείλουμε την παράβαση μιας περιβαλλοντικής νομοθεσίας ή να σχολιάσουμε μια διαβούλευση. Η εμπειρία μας όμως δείχνει ότι πολλές φορές δεν γνωρίζουμε ούτε σε ποιες διαδικασίες ακριβώς μπορούμε να λάβουμε μέρος, αλλά ούτε και με ποιον τρόπο μπορούμε να συμμετέχουμε αποτελεσματικά.

Για να βοηθήσουμε και να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή των πολιτών στα περιβαλλοντικά ζητήματα, αναπτύξαμε την ψηφιακή πλατφόρμα citizens4environment.wwf.gr. Η πλατφόρμα εμπεριέχει πολύτιμα εργαλεία και πληροφορίες, προκειμένου να μπορούμε όλοι μας να αναλάβουμε ενεργό δράση και να συμμετέχουμε στη λήψη αποφάσεων για περιβαλλοντικά ζητήματα. 

Στην πλατφόρμα μπορεί κανείς να βρει έναν χρηστικό, εκπαιδευτικό οδηγό, σε ηλεκτρονική μορφή, ο οποίος βοηθά τους πολίτες να ασκήσουν αποτελεσματικά τα περιβαλλοντικά τους δικαιώματα και τους καθοδηγεί σε σημαντικές ενέργειες. Ο εκπαιδευτικός οδηγός έγινε σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛ/ΛΑΚ). Επιπλέον, δημιουργήσαμε εκπαιδευτικό υλικό και podcast με προσωπικές εμπειρίες από ενεργούς πολίτες και συμβουλές από δημόσιους υπαλλήλους, αλλά και παρέχουμε τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να αναζητήσουν ομάδες πολιτών που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο και να έρθουν σε επαφή μαζί τους, ώστε να συμμετέχουν ενεργά στη δράση τους -μια λειτουργία δυναμική που θα επικαιροποιείται κατά τακτά χρονικά διαστήματα-. 

Αυτά τα εργαλεία θα αποτελέσουν τα μέσα για να συμμετέχουμε όλοι μας στις περιβαλλοντικές διαδικασίες, καθώς μόνο μαζί μπορούμε να διεκδικήσουμε αποτελεσματικά το δικαίωμά μας σε έναν υγιή και βιώσιμο κόσμο.