Posted on October, 10 2022
Δέκα χρόνια μετά την επιτυχημένη αποκατάσταση του ελατοδάσους της Πάρνηθας, το WWF Ελλάς ξεκινάει το αμέσως επόμενο διάστημα μια πρότυπη αναδάσωση στη Λαυρεωτική εντός του Εθνικού Δρυμού Σουνίου. Πρόκειται συγκεκριμένα, για μια δασική έκταση πάνω από το χωριό του Αγίου Κωνσταντίνου, η οποία έχει καεί δύο φορές μέσα σε μόλις 10 χρόνια, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον να αναγεννηθεί φυσικά.
Η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής δεν έγινε τυχαία, αλλά με βάση τα αποτελέσματα μελέτης που εκπόνησε το WWF Ελλάς και η οποία χαρτογράφησε και αποτύπωσε τις επικαλύψεις των πυρκαγιών των τελευταίων 20 ετών, εντός των καμένων δασικών εκτάσεων της αντιπυρικής περιόδου 2021. Στο πλαίσιο αυτής της μελέτης, το WWF Ελλάς χαρτογράφησε επίσης τα είδη δέντρων που δεν έχουν ανεπτυγμένους μηχανισμούς αναγέννησης και εκτίμησε ποιες περιοχές είναι πιθανότερο να χρειαστούν εργασίες τεχνητής αναδάσωσης.
Επιπλέον, για την έκταση που επιλέχθηκε, εκπονήθηκε μελέτη αναδάσωσης από το Δασαρχείο Λαυρίου. Η περιοχή καλυπτόταν στο μεγαλύτερο μέρος της από χαλέπιο πεύκη, ενώ στην αποκατάσταση θα χρησιμοποιηθούν, εκτός από πεύκα και πολλά πλατύφυλλα, είδη χαρακτηριστικά της Μεσογείου που υπήρχαν στην περιοχή κυρίως τα παλαιότερα χρόνια, όπως για παράδειγμα βελανιδιές, χαρουπιές και κουτσουπιές. Το έργο έχει έναν διττό στόχο: τη βελτίωση της βιοποικιλότητας και την ανάδειξη των αισθητικών λειτουργιών του νέου δάσους, καθώς και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του δάσους στις πυρκαγιές, ιδιαίτερα στις μικτές ζώνες, δηλαδή στα σημεία εκείνα όπου υπάρχει μίξη δάσους και κατοικιών. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, η επαναφορά των πλατύφυλλων ειδών στην περιοχή είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αυτή ακριβώς η ποικιλία των ειδών αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των διαθέσιμων ενδιαιτημάτων και για άλλα είδη, αλλά και να καταστήσει το δάσος ανθεκτικότερο στη φωτιά, περιορίζοντας τόσο την ένταση, όσο και τη μετάδοση της.
Παράλληλα, στο πλαίσιο του έργου, θα μελετηθούν διαφορετικές μέθοδοι φυτεύσεων με σκοπό τη βελτίωση της βιωσιμότητας των φυτών που τοποθετούνται, αλλά και της συντήρησης (ποτίσματα κ.ά), και τελικά την εξοικονόμηση πόρων. Οι δράσεις αυτές θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων (ΙΜΔΟ) του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και το Δασαρχείο Λαυρίου, το οποίο έχει αναλάβει και τον έλεγχο όλου του έργου.
Ενεργό ρόλο στην προσπάθεια θα έχουν και εκπαιδευμένες ομάδες εθελοντών του WWF Ελλάς. Οι εθελοντές, αφού πρώτα εκπαιδευτούν κατάλληλα, θα συνεισφέρουν στις εργασίες αναδάσωσης, ενώ θα πραγματοποιήσουν και σποροσυλλογές σε διάφορα σημεία της Αττικής, σε συνεννόηση με τη Διεύθυνση Δασικών Έργων & Υποδομών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, με σκοπό τη χρήση μέρους αυτών και στην εν λόγω αποκατάσταση.
Το έργο υλοποιείται με τη στήριξη του ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη, καθώς και υποστηρικτών του WWF Ελλάς.
«Η αναδάσωση που πρόκειται να ξεκινήσει σε λίγο καιρό στον Εθνικό Δρυμό Σουνίου έχει ιδιαίτερη σημασία για εμάς, καθώς θα υλοποιηθεί με τον πλέον βέλτιστο και τεκμηριωμένο τρόπο. Ενώ η φυσική αναγέννηση των δασών μετά τις πυρκαγιές παραμένει στις περισσότερες περιπτώσεις η πλέον κατάλληλη λύση, είναι εξίσου σημαντικό όταν αυτή δεν είναι πλέον δυνατή, οι εργασίες της τεχνητής αναδάσωσης να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται, σύμφωνα πάντα με επιστημονικά κριτήρια και με την κατάλληλη μεθοδολογία. Πέραν των επιστημονικών σκοπών του έργου, όπως είναι η αύξηση της βιοποικιλότητας και της ανθεκτικότητας του δάσους απέναντι στις πυρκαγιές, είμαστε χαρούμενοι και για ακόμα έναν λόγο: σε αυτή την προσπάθεια θα έχουμε δίπλα μας πολίτες-εθελοντές που θα έχουν την ευκαιρία να εκπαιδευτούν από έμπειρους επιστήμονες και να βοηθήσουν στην αποκατάσταση μιας οικολογικά σημαντικής περιοχής, μαθαίνοντας από πρώτο χέρι τις απειλές που δέχονται τα δάση μας, καθώς και πώς πραγματοποιείται σωστά μια αναδάσωση», δηλώνει ο Νίκος Γεωργιάδης, υπεύθυνος δράσεων δασικής διαχείρισης του WWF Ελλάς.
Σημειώσεις προς συντάκτες: